امر جليل (5 منٽ)

اڄ به وچ هندستان ۾ خزان جا سڪل پن حسرت ۽ مايوسيءَ سان مغل شهنشاهن جي مقبرن ۾ رلندا رهندا آهن. اڄ به آسمان جي اکين مان ماڪ جا موتي لڙڪ ٿي وهندا آهن ۽ اڄ به سرد باهه ۾ جلندڙ چنڊ شاهجهان ۽ سندس اولاد جي ...

امر جليل (4 منٽ)

ڪنهن ڪم سانگي سکر ويو هئم. سکر سنڌين جو شهر آهي. سنڌي، جيڪي روڏ آهن، ڏڏ آهن، آرام پسند ۽ سست آهن. مهراڻ جون موجون سکر کي پسائينديون رهيون آهن، پر سنڌين جا سڪل ذهن صدين کان ٺوٺ آهن. سنڌوءَ جي رواني سنڌ ...

امر جليل (7 منٽ)

اگهيو ڪائو ڪچ ... (سالياني مخزن چانڊوڪي ــ اين جي وي گورنمينٽ هاءِ اسڪول ــ ڪراچي) هن مخزن کي پيش ڪندي نه منهنجين اکين ۾ خوشيءَ جا لڙڪ لڙي آيا آهن ۽ نه ئي قرط مسرت کان منهنجو قلم ڪنبي رهيو آهي. مان ...

امر جليل (10 منٽ)

ننڍو هجي يا وڏو، جوان هجي يا پوڙهو، گڏهه هجي يا گهوڙو، هر ڪنهن کي اديب ٿيڻ جي تمنا هوندي آهي. گهوڙن تي ماڻهو سوار ٿيندا آهن، ۽ ماڻهن تي اديب ٿيڻ جو ڀوت سوار هوندو آهي. گهوڙن کي (۽ ٻن گگدامن کي پڻ) سوا ...

امر جليل (3 منٽ)

ظلم، بي انصافي، انڌير خلاف ڪهاڻيون، ڊراما، ۽ ناول لکڻ جي ڏوهه ۾ روسي اديب اليگزينڊر سولز هنستن کي جلاوطن ڪيو ويو آهي. مشهور قانوندان ۽ عالم جارس ميڊيو ڊيف جي گرفتاريءَ خلاف احتجاج ڪندي سولز هنستن 15 ج ...

امر جليل (2 منٽ)

”ميڪسم گورڪيءَ جي باري ۾ تنهنجو ڪهڙو رايو آهي؟“ ”ادب ۾ نعريبازي ڪندو هو. جک ماريندو هو.“ ”ڀلا دوستو وسڪي؟“ ”بڪواس لکندو هو. فقط نعريبازي.“ ”۽ چارلس ڊڪنس جي باري ۾ ڪهڙو خيال اٿئي؟“ ”ادب ۾ سياست لکندو ه ...

امر جليل (2 منٽ)

مون گهڻو اڳ ورهاڱي جي موضوع تي ڪرشن چندر جو ناول ”غدار“ پڙهيو هو. ان ناول کي پڙهڻ، دردناڪ تجربي مان گذرڻ برابر آهي. ڪرشن چندر نظرياتي ادب لکيو آهي. ”غدار“ سندس تخليق جو عروج آهي. ورهاڱي جي موضوع تي، ” ...

امر جليل (2 منٽ)

اڄ مون کي مرحوم سعادت حسن منٽو جي هڪ ڪهاڻي ”نيا قانون“ دل تي تري آئي آهي. ان ڪهاڻيءَ ۾ 1942ع واري دور جو ذڪر ڪيل آهي، جڏهن هندستان جي عوام جي انگريز سامراج خلاف نفرت ۽ بغاوت عروج تي پهتل هئي. سياسي شع ...

امر جليل (3 منٽ)

”اديب جو ڪم نهايت ڏکيو ۽ مشڪل آهي. اصولي طرح هو انهن جو خدمتگذار نه ٿيندو جيڪي تاريخ جوڙيندا آهن. هو لازمي طرح فقط انهن کي ڪم ايندو، ۽ انهن جي خدمت ڪندو جيڪي تاريخ جا تابع آهن، يعني عام ماڻهو. جيڪڏهن ...

امر جليل (3 منٽ)

اڄ ادب ۾ ڪردارن جو ذڪر ڪبو. ادب کان ناآشنا، جيڪي افساني ۽ مضمون ۾ فرق محسوس ڪري نه سگهندا آهن، ۽ افساني کي به مضمون سڏيندا آهن، سي تخليقي ادب جي ڪردارن کي اديب جو مافي الضمير سمجهندا آهن. يعني ڪردارن ...